غذای کودک نقش مؤثری در سلامتی او دارد. دوران نوزادی و در پی آن کودکی خشت بنای زندگی یک فرد می‌باشد و هر اتفاق مثبت و منفی که در این دوران رخ دهد بی‌شک می‌تواند در آینده و بر روی زندگی افراد تأثیر داشته باشد. یکی از مهم‌ترین موضوعات که در کودکی باید به آن توجه داشت تغذیه مناسب است.
تغذیه مناسب در برابر سوءتغذیه قرار دارد که امروزه به‌عنوان یک از مشکلات جامعه جهانی به شمار می‌رود و می‌تواند تأثیرات غیرقابل‌جبران بر زندگی کودکان داشته باشد. وقتی صحبت از سوءتغذیه می‌شود تصور عمومی بر این است که کودک به غذای کافی دسترسی نداشته باشد، البته این تصور درست است اما سوءتغذیه تنها به این مورد خاص خلاصه نمی‌شود و کودکی که ویتامین‌ها و مواد غذایی مناسب را دریافت نکند، نیز درخطر سوءتغذیه قرار دارد.
برای مثال بعضی از مادران از همان ابتدا برنامه غذای کودک خود را بر مواد غذایی کم اثر استوار می‌کنند که نتیجه این کار نرسیدن مواد غذایی موردنیاز به بدن کودک و درنتیجه بروز سوءتغذیه است.
غذای کودک در تمامی فرهنگ‌ها از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و به همین دلیل غذاهای متعددی برای کودکان در جوامع مختلف تهیه می‌شود. ما در ادامه این متن قصد داریم 10 غذای مقوی برای کودک را به شما معرفی کنیم.
شیر اولین و مهم‌ترین غذای کودک
غذای کودک باید سرشار از ویتامین‌ها و مواد مقوی باشد؛ و این غذا در ضمن مقوی بودن باید ساده باشد. نوزادان تا حداقل یک‌سالگی باید از شیر مادر تغذیه کنند و در غیر این صورت و کمتر از یک سال باید یک منبع غذایی قوی در کنار شیر مادر به آن‌ها داده شود که شیر گاو بهترین گزینه است.
در شیر مواد مقوی فراوانی وجود دارند که می‌توانند بدن کودک را تقویت کنند. ازجمله این مواد می‌توان به کلسیم، فسفر، پروتئین‌های مفید و همچنین ویتامین‌های A، B و D اشاره کرد. توصیه می‌شود برای کودکان از شیرهای سالم و پاستوریزه استفاده کنید. اگر از شیر محلی استفاده می‌کنید ابتدا آن را به‌صورت کامل جوشانده و پس از سرد شدن کامل به کودک بدهید. بعضی از کودکان پس از چشیدن طعم بعضی از غذاها در خوردن شیر مقاومت می‌کنند. برای لذیذتر کردن شیر می‌توانید آن را به‌صورت پودینگ یا کاستر تهیه کنید.
ماهی یکی از انواع دیگر غذای کودک
غذای کودک از میان محصولات دریایی نیز می‌تواند باشد. در میان غذاهای دریایی ماهی از ویتامین‌های زیادی برخوردار است و به‌عنوان یکی از کامل‌ترین غذاها به شمار می‌رود که نقش مؤثری در تأمین ویتامین‌های بدن دارد و پزشکان توصیه دارند تمامی افراد حتی افراد بزرگ‌سالان از این غذا به‌صورت مرتب و هفتگی استفاده کنند. برای تهیه غذای کودک با استفاده از ماهی نیز روش‌های مختلفی وجود دارد.
متخصصان تغذیه کودک توصیه دارند که این گروه سنی حداقل هفته‌ای دو بار از ماهی استفاده کنند. ماهی سرشار از ویتامین‌های مختلفی است که آن‌ها نقش مؤثری در درمان بعضی از بیماری‌های کودکان ازجمله آسم، تنبلی چشم و همچنین صرع‌دارند.
ماهی به دو صورت تن و ماهی خام در بازار وجود دارد و به دلیل تردیدهایی که در سلامت ماهی‌های تن وجود دارد توصیه می‌شود تا حد امکان ماهی به‌صورت خانگی و به‌صورت تخصصی به‌عنوان غذای کودک تهیه شود. ماهی‌های مختلفی در بازار وجود دارند که می‌توان از آن‌ها برای کودک غذا تهیه کرد که یکی از بهترین آن‌ها ماهی سالمون هست.
تخم‌مرغ یکی از کامل‌ترین انواع غذای ها
غذای کودک خوراکی است که باید تا حد امکان آن را از مواد باکیفیت و طبیعی تهیه کرد. به عقیده بسیاری از کارشناسان بهترین غذا بعد از شیر مادر تخم‌مرغ می‌باشد. تخم‌مرغ حدود سیزده ویتامین موردنیاز بدن را در خود جای‌داده و با مصرف یک تخم‌مرغ می‌توان به‌راحتی این ویتامین‌های زیادی را به بدن کودکان تزریق نمود.
از مهم‌ترین موادی که در تخم‌مرغ وجود دارد و برای رشد کودک ضروری هستند می‌توان به آهن، کلسیم، مس، سلنیوم، پروتئین‌ها، اسیدفولیک، کلسترول و ویتامین‌های گروه D، E و همچنین B12 اشاره کرد.
غذای کودک اگر با تخم‌مرغ مخلوط باشد و یا تخم‌مرغ تنها به کودک داده شود باعث انتقال 70 کالری انرژی به بدن کودک می‌شود. بهترین توصیه این است که تخم‌مرغ به‌صورت آب پز تهیه‌شده و به کودکان داده شود. البته بعضی از والدین در مورد دادن زرده تخم‌مرغ به کودکان نگرانی‌هایی دارند، اما تحقیقات نشان داده که تمامی مواد مهم زرده تخم‌مرغ ازجمله چربی‌های اشباع برای سلامت کودکان ضروری می‌باشند و می‌توان با اعتدال در مصرف آن سلامت و رشد مناسب را به کودکان هدیه داد.
تهیه غذای سیب‌زمینی
غذای کودک باید از میان مواد غذایی باکیفیت و درجه‌یک انتخاب شود. همچنین ارزش غذایی مواد نیز اهمیت ویژه‌ای دارد و از ایجاد سوءتغذیه در کودکان جلوگیری می‌کند. سیب‌زمینی یکی از منابع غذایی مهم بشر به شمار می‌رود که متخصصان تغذیه به مصرف آن تأکیددارند.
این ماده غذایی مهم برای کودکان در حال رشد نیز توصیه می‌شود. سیب‌زمینی منبع غذایی مهمی است که ویتامین‌هایی مثل B، C، E و همچنین موادی مانند کلسیم، پتاسیم و آهن در آن وجود دارند و با گذشت زمان به رشد کودکان کمک می‌کند.
بعضی از مادران مستعد به دیابت نگرانی‌هایی در مورد دادن سیب‌زمینی به کودکان خوددارند که با توجه به کربوهیدرات‌های پیچیده سیب‌زمینی از این بابت نگرانی‌هایی وجود ندارد. برای تهیه غذای کودک با استفاده از سیب‌زمینی روش‌های مختلفی وجود دارد و یکی از بهترین شیوه‌ها تهیه پوره سیب‌زمینی است. برای تهیه این غذای کودک نیز دستورهای تهیه متفاوتی وجود دارد که با یک سرچ کوتاه در اینترنت می‌توان بهترین آن‌ها را انتخاب و تهیه کرد.
لعاب برنج برای غذای کودک
غذای کودک یا همان غذای کمکی کودک، یک وعده غذایی است که از شش‌ماهگی به بعد و یا حتی 9 تا 12 ماهی به کودکان داده شود. به دلیل توان ضعیف سیستم گوارش کودکان توصیه می‌شود این وعده غذایی فوق‌العاده مقوی و زودهضم باشد.
یکی از بهترین موادی که می‌توان برای این وعده غذایی استفاده کرد لعاب برنج است. لعاب برنج غذایی است که از برنج تهیه می‌شود. برای تهیه این غذای کودک در مرحله اول توصیه می‌شود از برنج‌های سالم و باکیفیت استفاده کنید. برای مثال برنج‌های هندی، پاکستانی و به‌طورکلی برنج‌های خارجی گزینه مناسبی برای تهیه این غذا نیستند، چون سلامت آن‌ها همواره موردشک و تردید بوده است.
برای همین توصیه می‌شود برای تهیه لعاب برنج کودکان حتماً از برنج ایرانی استفاده شود. برای تهیه این غذا برای هر پیمانه برنج دو یا سه پیمانه آب اضافه کنید و آن را روی حرارت قرار دهید. سپس صبر کنید تا برنج در آب جوش پخته و له شود.
برای طعم دهی به این غذا روش‌های مختلفی مثل اضافه کردن نمک، عسل و غیره رایج شده که این طعم‌دهنده به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شوند و بهتر است برای هر پیمانه برنج یک حبه قند در هنگام جوشیدن برنج به آن اضافه شود. در پایان زمانی که آب برنج کم شد آن را از صافی عبور داده به و این آب را پس از سرد شدن به کودک داده شود. غذای کودک اگر با لعاب برنج تهیه شود تأثیرات خوبی بر روی رشد و سلامت کودک دارد که ازجمله آن‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد:
• تقویت بدن کودکان به هنگام ابتلا به بیماری
• جلوگیری از مبتلا شدن کودک به یبوست و اسهال
• کمک به تقویت دستگاه گوارش کودک
غذای کودک باید از مواد اولیه سالم تهیه شود. توصیه بر این است برای تهیه لعاب برنج تا حد امکان از برنج‌های ارگانیک ایرانی استفاده شود.
در ایران مجموعه گیلان کشت بهترین برنج ایرانی را تولید و عرضه می‌کند. برای خرید برنج درجه یک ایرانی مثل برنج هاشمی عطری، برنج صدری عطری، انواع برنج دودی و برنج قهوه ای به بخش محصولات سایت گیلان کشت مراجعه کنید.
مطلب پیشنهادی : لعاب برنج چیست و چه خواصی برای کودکان دارد؟
استفاده از اسفناج در غذای
غذای کودک هر چه کامل‌تر و سالم‌تر باشد رشد کودک نیز بهتر و موفق‌تر خواهد بود. یکی از بهترین سبزی‌هایی که می‌توان از آن در تهیه غذای کودک استفاده کرد اسفناج می‌باشد. اسفناج به‌عنوان یک سبزی کامل دارای مواد مفیدی مثل ویتامین‌هاى A،B1،B2، C و همچنین موادی مثل مس، منیزیم، آرسنیک، کلسیم، سدیم، پتاسیم و ید می‌باشد.
غذای کودک بهتر است از یک‌سالگی به بعد برای کودک تهیه شود و در مورد اسفناج نیز این قانون وجود دارد و می‌توان از 12 ماهگی به بعد برای کودک غذاهایی بر مبنای اسفناج تهیه کرد.
اسفناج به دو صورت تازه و یخ‌زده در بازار وجود دارد. همواره در مورد زیان‌های مواد یخ‌زده اخباری به گوش می‌رسد، به همین دلیل توصیه می‌شود تا حد امکان این ماده غذایی را به‌صورت تازه از بازار تهیه کنید و در غذای کودک خود استفاده کنید.
با استفاده از اسفناج می‌توان این غذاها را برای کودکان خود تهیه کرد:
• پوره اسفناج
• پوره گوشت و اسفناج
• پوره موز و اسفناج
• سوپ مرغ و اسفناج
• پوره سیب‌زمینی و اسفناج
• پوره اسفناج و برنج
• پوره عدس و اسفناج
غذای کودک اگر با اسفناج تهیه‌شده باشد دارای این تأثیرات مثبت بر روی رشد آن‌ها است. از مهم‌ترین این تأثیرات می‌توان به این موارد اشاره کرد:
• تقویت استخوان‌های کودک
• بهبود سیستم گردش خون کودک
• کمک به رشد عضلات کودک
• افزایش توان سیستم ایمنی کودک
• هیدراتاسیون کردن بدن کودک
زغال‌اخته
غذای کودک هر چه لذیذتر باشد، تمایل کودکان به خوردن آن بیشتر است. بعضی از مواد غذایی را می‌توان به‌صورت مستقیم و برای طعم دهی در غذای کودکان استفاده کرد که یکی از کامل‌ترین آن‌ها زغال‌اخته هست.
بسیاری از متخصصان تغذیه کودک نیز توصیه می‌کنند که از این محصول در سبد غذایی کودکان استفاده شود. تحقیقات گسترده در مورد این ماده غذایی نیز نشان داده که زغال‌اخته یا همان توت‌های کوچک می‌توانند بدن کودکان را در برابر انواع ویروس‌ها مقاوم کرده و به عبارت بهتر سیستم ایمنی بدن آن‌ها را تقویت کند. زغال‌اخته دارای مواد و ویتامین‌های مختلفی است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به منگنز، فیبر، آهن، منیزیم و همچنین ویتامین‌های گروه ب و ث اشاره کرد.
غذای کودک با استفاده از زغال‌اخته تنوع زیادی دارد، می‌توان این ماده غذایی را با غلات سبوس‌دار مثل سبوس برنج، بلغور جو دو سر و ماست مخلوط کرد و به‌عنوان یک غذا و یا میان وعده غذایی به کودکان داد. برای خرید سبوس برنج درجه یک یا همان سبوس برنج قهوای به بخش محصولات سایت گیلان کشت مراجعه کنید.
بلغور جو دو سر
غذای کودک را باید در تمامی وعده‌هایی غذایی با مواد اولیه باکیفیت تهیه کرد. صبحانه یکی از وعده‌های غذایی مهم است که باید در تهیه آن نیز دقت و وسواس خاصی را به خرج داد. یکی از مواد غذایی مهم که می‌توان از آن برای تهیه غذای کودک استفاده کرد بلغور جو دو سر است.
مصرف کامل یک وعده بلغور جو دو سر می‌تواند تا چند روز برخی از ویتامین‌های موردنیاز بدن کودکان را تأمین کند؛ و بر طبق تحقیقات انجام‌شده بهترین وعده غذایی که می‌توان از آن تأثیرات و ویتامین‌های مهم را دریافت کرد، وعده صبحانه است.
بلغور جو دو سر به‌عنوان یک منبع عالی از ویتامین B و E و همچنین موادی مثل پتاسیم و روی و فیبر است. توصیه می‌شود برای تأثیرگذاری بهتر این ماده غذایی آن را به همراه موادی لبنی مثل شیر و ماست به کودکان بدهید تا تأثیرگذاری این وعده غذایی بیشتر شود. اگر شیر و یا ماست در خانه ندارید می‌توانید از بیسکویت، میوه و همچنین دیگر تنقلات مفید دیگر استفاده کنید.
سرلاک یکی از قدیمی‌ترین و بهترین انواع غذای کودک
غذای کودک پس از دوران شیردهی باید به‌صورت سبک باشد تا سیستم گوارش کودک به‌مرور عادت به غذاهای سنگین کند. یکی از بهترین غذاهایی که بعد از دوران شیردهی می‌توان به کودکان داد سرلاک است. بسیاری از ما از این ماده غذایی خاطره داریم و عمدتاً نوع صنعتی آن را که ارزش غذایی پایینی دارد استفاده کرده‌ایم؛ اما اگر این ماده غذایی به‌صورت خانگی تهیه شود می‌توانید بهترین غذای کودک پس از پایان دوران شیردهی باشد.
البته امروزه مارک‌های معتبری از سرلاک در بازار وجود دارد که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد اما اگر فرصت کافی دارید می‌توانید این ماده غذایی را باکمی حوصله در خانه و برای کودک دلبندتان تهیه کنید.
سرلاک پودری است که از ترکیب آرد دانه‌های غذایی و غلات تهیه می‌شود. برای تهیه سرلاک خانگی دستورالعمل‌های مختلف توصیه می‌شود که کامل‌ترین آن‌ها از ترکیب موادی مثل سبوس گندم و برنج، شیر خشک و همچنین کره یا روغن‌زیتون تهیه می‌شود. اگر کودکان از بیماری‌های دستگاه گوارش مثل اسهال رنج می‌برند باید از اضافه کردن کره و یا روغن‌زیتون خودداری کرد.
فرنی
غذای کودک از قرن‌ها قبل موردتوجه بشر بوده و انسان شاید از هزاران سال قبل برای کودک خود غذاهای خاصی تهیه می‌کرده است. یکی از غذاهای سنتی و البته مقوی برای کودکان فرنی است. فرنی امروزه به شکل‌های مختلفی تولید می‌شود که تعدادی از آن‌ها دارای ارزش غذایی و تعدادی نیز فاقد کیفیت لازم هستند و در صورت مصرف درازمدت می‌توانند در رشد و سلامت کودک تأثیرات منفی داشته باشند. از بهترین انواع فرنی که برای غذای کودک تهیه می‌شوند می‌توان به این موارد اشاره کرد:
• پوره یا فرنی جو و جو دوسر
• فرنی سیب و برنج
• فرنی موز و سبوس
غذای کودک هر چه مقوی‌تر و سالم‌تر باشد، جامعه آینده ما نیز بهتر و سالم‌تر خواهد بود.
توصیه می‌شود برای سلامت کودکان خود در تغذیه آن‌ها بازنگری کرده و روزانه زمان‌های مشخصی را برای تهیه غذای کودک دلبندتان اختصاص دهید.
