دستگاه گوارش یا در اصطلاح علمی دستگاه گوار یکی از مهمترین قسمتهای بدن موجودات زنده به شمار میرود که در هر موجود ساختار خاص و تفاوتهایی دارد. بهطورکلی دستگاه گوارش انسان یک سیستم لولهای بزرگ تقریباً 7 متری است که از دهان شروعشده و تا مقعد ادامه دارد و از قسمتهای مختلفی تشکیلشده است. دهان، مری، معده، روده بزرگ و روده کوچک مهمترین قسمتهای دستگاه گوارش انسان به شمار میرود. انسان خوراکیهای مختلفی را استفاده میکند که بعضی از آنها مثل آب و مواد معدنی خالص بهراحتی جذب قسمتهای مختلف میشوند و برخی دیگر مثل غذاها بایستی ساختار آنها شکسته و تجزیه شود، این کار بهوسیله این دستگاه انسان انجام میگیرد.
دستگاه گوارش انسان توانایی پذیرایی از مواد غذایی مختلف را دارد و به همین دلیل همواره تحت تأثیر این مواد قرار دارد و به همین دلیل گاها بیماریهایی در آن بروز میکند که علت اصلی آن تغذیه نادرست و عدم رعایت نکات بهداشتی است. انواع زخمها، عفونتها، تومورهای خوشخیم و بدخیم، ورمها از مهمترین بیماریهای سیستم گوارشی انسان به شمار میروند. همواره جامعه پزشکی توصیه بر این دارد که افراد تا حد امکان از سیستم گوارشی خود نگهداری کنند تا بدن سالمتر و طول عمر بیشتری داشته باشند. ما در ادامه این متن 10 راه مناسب برای مراقبت از سیستم گوارشی را معرفی میکنیم.
رعایت بهداشت دهان مهمترین راه برای مراقبت از دستگاه گوارش
دستگاه گوارش یکی از دستگاههای مهم بدن انسان است که از دهان شروع میشود. به همین دلیل رعایت بهداشت دهان ارتباط مستقیمی با سلامت سیستم گوارشی دارد. اگر به بهداشت این قسمت توجه ویژهای شود، قطعاً میکروبها و عوامل بیماریزا نمیتوانند از طریق آن به سیستم گوارشی بدن انسان راه یابند.
مسواک زدن، کشیدن نخ دندان، استفاده دورهای از دهانشویه و همچنین بستن دهان در محیطهای آلوده و یا استفاده از ماسک بهترین اقداماتی هستند که میتوان از آنها برای رعایت بهداشت دهان استفاده کرد. استفاده مرتب از مسواک و نخ دندان تکههای غذا را از لابهلای دندانها پاک میکنند و مانع از بروز میکروبها در دهان میشوند.
همچنین استفاده دورهای از دهانشویه بیماریهای قارچی دهان را نابود کرده و از انتقال آن به قسمتهای پایینتر سیستم گوارش جلوگیری میکند. همچنین بعضی از افراد عادت دارند که اجسام مختلف مثل خودکار و یا مداد را در دهان خود قرار دهند. این کار نیز احتمال انتقال میکروبها به دهان و سیستم گوارش را افزایش میدهد. به همین دلیل توصیه میشود بهداشت دهان با موارد ذکرشده انجام گیرد تا بهسلامت سیستم گوارش کمک شود.
نوشیدن آب سالم سادهترین راه مراقبت از دستگاه گوارش
دستگاه گوارش انسان طولی حدود هفت متر دارد و ورود غذا و دفع آن میتواند 12 تا 24 ساعت و گاها بیشتر به طول انجامد. با نوشیدن آب سالم میتوان فرایند دفع مواد غذایی را در این سیستم سرعت بخشید زیرا ماندن بیشازحد مواد زائد در سیستم گوارشی میتوانند باعث تولید میکروب و رشد آنها شود. درحالیکه با مصرف آب آشامیدنی سالم میتوان جذب مواد مفید انواع خوراکیها را سرعت بخشید و از طرفی به سیستم گوارش برای هضم بهتر خوراکیها کمک کرد.
در مقابل اگر آب کافی به سیستم گوارش انسان وارد نشود، هضم مواد غذایی و دفع آنها زمانبر خواهد بود که این در حالت میکروبها امکان رشد پیدا میکنند و در مواردی به دلیل کمبود آب، دفع مواد غذایی بهسختی انجام میگیرد و زخمهایی در رودهها ایجاد میکنند که این زخمها میتوانند عفونت و بیماریهای روده را در پی داشته باشند. پزشکان همواره به افراد توصیه میکنند که حداقل هشت لیوان آب در طول شبانهروز مصرف کنند.
برای تشخیص آب کافی بدن میتوان به رنگ ادرار توجه کرد اگر رنگ آن شفاف بود، آب کافی به بدن رسیده است اما اگر رنگ آن تیره بود نشان از کمآبی بدن میباشد. درنتیجه توصیه میشود پس از مصرف غذا و یا ورزش کردن حتماً مصرف آب سالم انجام گیرد.
جویدن کامل غذا یک ترفند مناسب برای مراقبت از دستگاه گوارش
دستگاه گوارش انسان پذیرای مواد غذایی مختلفی است. هر چه چقدر این مواد غذایی بیشتر توسط دندانها جویده و خرد شوند، سیستم گوارشی کار آسانتری را خواهد داشت و درنتیجه دفع مواد غذایی با زمان کمتری انجام میگیرد.
متأسفانه در جامعه امروزی به دلیل شیوع غذاهای فست فودی و همچنین استفاده از چاشنیهای کاذب حرص و طمع افراد برای خوردن غذا بیشتر شده و استرسهای محیطی در کنار این موضوع باعث شده که جویدن غذا بهصورت اصولی از طرف بسیاری از افراد رعایت نشود، این موضوع باعث میشود که سیستم گوارش برای هضم و دفع غذاهای دریافتی زمان و کارکرد بیشتری را احتیاج داشته باشد، در این حالت بهمرورزمان و در کمتر از چند سال انواع بیماریهای گوارشی ازجمله زخم معده و همچنین عفونتهای معده و بهکلی سیستم گوارش گریبان گیر افراد میشود.
به همین دلیل توصیه میشود افراد برای جلوگیری از این موارد بهصورت اصولی جویدن غذا را انجام دهند. بهترین زمان برای مصرف نهار و شام زمانی است که افراد استرس کمتری دارند و میتوانند زمان بیشتری را به مصرف غذا اختصاص دهند.
تغذیه مناسب و اصولی عمومیترین راه مراقبت از دستگاه گوارش
دستگاه گوارش انسان دستگاهی است که هرگونه بیاحتیاطی در مصرف مواد غذایی میتواند بهسلامت آن آسیبهای جدی وارد کند. انسان موجودی است که مواد غذایی بیشماری را میتواند مصرف کند، به همین دلیل مصرف غیراصولی مواد غذایی مختلف میتوانند بهسلامتی او آسیب وارد کنند.
یکی از بهترین راههای مراقبت از سیستم گوارش بدن مصرف غذاهای متنوع است. بهطورمعمول یک انسان باید در برنامه غذایی خود ترکیبی از غذاهای آبکی و غیر آبکی را داشته باشد. برای مثال مصرف مداوم بر